Modele czynników warunkujących zdrowie

Drugim, obok zdrowia, podstawowym pojęciem w edukacji zdrowotnej są czynniki warunkujące zdrowie. Od tego, czy ludzie wiedzą i rozumieją, jakie czynniki wpływają na ich zdrowie, i czy biorą to pod uwagę w codziennym życiu, zależą w dużym stopniu ich działania na rzecz zdrowia i dbałość o nie.

Zdrowie jednostki i  zbiorowości, we wszystkich kulturach, zależy od wielu czynników, których rola i hierarchia ważności mogą być różne i które zmieniały się wraz ze zmianą modelu zdrowia. W biomedycznym modelu zdrowia szczególną rolę przypisywano opiece medycznej. W XX w., dzięki dynamicznemu rozwojowi nauk medycznych, zwiększyły się możliwości diagnozowania i leczenia wielu chorób, rozwinięto nowe technologie medyczne. Okazało się jednak, że postęp nauk medycznych i wzrastające nakłady na działania naprawcze nie przyniosły oczekiwanej poprawy zdrowia społeczeństwa. Poszukując od lat 70. XX w. nowych, bardziej skutecznych strategii i  sposobów poprawy zdrowia jednostek i  społeczności, zidentyfikowano czynniki ryzyka najczęściej występujących chorób i przyczyn zgonów oraz czynniki, które sprzyjają zdrowiu.