Istota i mechanizmy transmisji międzypokoleniowej w rodzinie

Transmisja międzypokoleniowa w rodzinie jest określana jako ciągłość pokoleniowa w zakresie przekonań i wzorów zachowań (por. Sitarczyk, 2002), a jej zakres oddaje podobieństwa i/lub różnice między rodzicami i dziećmi dotyczące cech psychofizycznych (por. Rostowska, 1995), w tym zarówno cech osobowości, wartości, norm, koncepcji ról społecznych, w szczególności rodzinnych (por. Cashmore, Goodnow, 1985; Doliński, 2004; Baker, 2010), jak i koncepcji życia kolejnych generacji.

Międzypokoleniowa transmisja w rodzinie jest wpleciona w proces socjalizacji, czyli w proces nabywania przez jednostkę wiedzy, systemów wartości, opanowywania języka, umiejętności społecznych i wrażliwości społecznej, który umożliwia jej zintegrowanie się ze społeczeństwem i adaptowanie się do jego zmian. Jest to proces (1)  całożyciowy, który (2) zasadza się na interakcjach i relacjach i (3) warunkuje przystosowanie społeczne (Borowicz, 2002). Należy jednak podkreślić, że podstawowy udział w socjalizacji mają dwa środowiska: rodzina i szkoła.

W rodzinie transmisja międzypokoleniowa zachodzi przede wszystkim przez procesy naśladownictwa, modelowania i identyfikacji. Wspólna dla trzech wymienionych mechanizmów transmisji jest obecność modela osobowego lub wzorca zachowań.