Czy istnieje gen alkoholizmu?

Zarówno oczekiwania wobec badań, jak i odpowiedź na pytanie o “gen alkoholizmu” ewaluowały wraz z postępem wiedzy o złożoności genotypowych uwarunkowań różnych chorób somatycznych i zaburzeń. 

Warto zauważyć, że badania skoncentrowane na poszukiwaniu jednego odpowiedzialnego za rozwój choroby genu przyniosły sukces w przypadku takich schorzeń jak choroba Alzheimera, rak sutka czy macicy, nie przynosząc podobnych rezultatów w poznaniu patogenezy alkoholizmu (a także innych zaburzeń psychicznych) (Samochowiec i in., 2005).

Obecnie więc wszyscy znawcy tematu przyznają, że taki jeden gen nie istnieje, pozostaje natomiast wysoce prawdopodobne, że podobnie jak w przypadku najbardziej złożonych chorób, uzależnienie od alkoholu spowodowane jest różnicami w setkach genów, wchodzących w interakcje z różnymi czynnikami środowiskowymi. Dodatkowym wyzwaniem w poszukiwaniu czynników genetycznych wpływających na ryzyko uzależnienia jest duża różnorodność kliniczna osób spełniających jego kryteria. Skoro diagnoza wymaga obecności zestawu objawów, istnieje wiele różnych możliwości w tym zakresie, np. ponad 300 kombinacji wyboru czterech spośród jedenastu wskazujących na ciężkie zaburzenie używania alkoholu według klasyfikacji DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – Podręcznik diagnostyczny i statystyczny zaburzeń psychicznych).