Umysł jako system modułowy

Jeden z najważniejszych sporów teoretycznych, toczonych na gruncie nauk kognitywnych, dotyczy modularnej natury umysłu. Centralne pytanie tej debaty brzmi: czy umysł jest „urządzeniem” uniwersalnym, zdolnym do przetwarzania dowolnego rodzaju informacji w dowolnym celu, czy też składa się z dużej liczby wysoce wyspecjalizowanych struktur niższego rzędu zwanych modułami?

Gdyby umysł miał naturę uniwersalną, najlepiej byłoby porównać go do komputera, który również jest narzędziem wszechstronnym: w zależności od zainstalowanego oprogramowania może przetwarzać tekst, dokonywać obliczeń statystycznych, sterować przebiegiem różnych procedur i wykonywać tysiące innych zadań, nie zmieniając swojej budowy i sposobu działania. Natomiast dobrą metaforą umysłu modularnego jest skrzynka z narzędziami (adaptive toolbox; Gigerenzer, Todd, the ABC Research Group, 1999), w której znajdziemy mnóstwo różnych, specjalistycznych przyrządów, ale na próżno szukalibyśmy narzędzia uniwersalnego.