Rodzaje myślenia

Myślenie to proces łączenia elementów poznawczej reprezentacji świata (obrazów, pojęć lub sądów) w dłuższe ciągi. Tak utworzony ciąg zastępuje realne, obserwowalne zachowanie w rzeczywistym świecie fizycznym lub społecznym, uwalniając nas od konieczności ponoszenia natychmiastowych skutków własnych działań.

Myślenie autystyczne i realistyczne

David Berlyne (1969) wyróżnił dwa rodzaje myślenia: autystyczne i realistyczne. Kryterium tego podziału dotyczy ukierunkowania procesów umysłowych, czyli nastawienia na osiągnięcie określonego celu. Myślenie autystyczne to rodzaj myślenia, które nie jest nastawione na osiągnięcie konkretnego efektu. Jest to myślenie charakterystyczne dla stanu relaksacji, kiedy myślimy o tzw. niebieskich migdałach. W swojej istocie polega na tworzeniu luźnych skojarzeń i oderwanych od rzeczywistości spekulacji. Mogą w nim przestać obowiązywać zasady logiki i konsekwencji, a kolejne akty myślenia mogą być ze sobą bardzo luźno powiązane. Należy podkreślić, że w takim rozumieniu myślenie autystyczne nie jest w żaden sposób zaburzone ani nie stanowi objawu patologii. Mimo że nie jest ukierunkowane na cel, spełnia ważną funkcję w życiu każdego człowieka. Pozwala fantazjować i zastępczo zaspokajać potrzeby, które chwilowo nie są możliwe do realizacji. W odpowiednich warunkach może też stać się podłożem twórczości.