Cybernetyczna Teoria Wielkiej Piątki − część II

Funkcjonowanie osobowości ukierunkowane jest na realizację celów, a “cele, to wszystkie reprezentowane w mózgu zmienne mające odniesienie do wartości, które można osiągnąć dzięki wolitywnej kontroli aktywności, myśli i uwagi” (DeYoung, Weisberg, 2019, s. 390). 

Cele i ich realizacja związane są procesami dążenia i unikania. Unikanie zwiększa dezorganizację systemu, podczas gdy dążenia zmniejszają ją, ponieważ wiążą się z motywacją do konkretnego ukierunkowanego na cel zachowania. Samoregulacja możliwa jest dzięki mechanizmom ukształtowanym przez ewolucję, zapewniają one to, że poszczególne zmienne mieszczą się w określonych zakresach (np. aktywność lub niepokój). Cybernetyczny system (osobowości) musi zawierać reprezentację aktualnego stanu rzeczy, zarówno sytuacji i jej zmian w środowisku, jak i w myślach i uczuciach. Interpretacja świata odbywa się w kontekście pamięci i motywacji, nabyte doświadczenie ma wpływ na to jakie cele sobie stawiamy i jakie dobieramy strategie ich realizacji. 

Rzeczy i stany interpretowane są jako dobre albo złe, użyteczne lub nie – w relacji do pewnych stanów pożądanych. I na tym opierają się sprzężenia zwrotne. Skomplikowana to materia: człowiek ma wiele celów, które wpływają na zachowanie w danej chwili, wiele jest strategii pozwalających spełnić określony cel, wiele jest też możliwości interpretacji sytuacji i samego działania, i wiele procesów jest w to zaangażowanych.